Parkour – przegląd historyczny i badanie wizerunku – Filip Stachowiak, 2013

Uniwersytet Wrocławski
Wydział Filologiczny
Dziennikarstwo i Komunikacja Społeczna
specjalność public relations

Praca licencjacka
napisana pod kierunkiem
dr. Michała GrechaP

WSTĘP

Parkour jest zjawiskiem obecnym w Polsce i na świecie od przynajmniej kilkunastu lat. Powstały we Francji pod koniec lat 90. w krótkim czasie stał się jedną z najszybciej rozwijających się dyscyplin, zdobywając zwolenników na niemal wszystkich kontynentach. Już od momentu powstania wzbudza zainteresowanie mediów, reżyserów, scenarzystów i korporacji, a techniki pokonywania przeszkód z niego się wywodzące weszły w skład treningu francuskiej straży pożarnej i brytyjskiej armii. Pomimo to, badacze niezwykle rzadko sięgają po parkour, przez co pozostaje on zjawiskiem praktycznie nieopisanym w literaturze naukowej, szczególnie w Polsce.
Niniejsza praca jest próbą usystematyzowania dostępnej wiedzy na temat parkouru i zrekonstruowania wydarzeń, mających kluczowe znaczenie dla jego rozwoju i rozprzestrzenienia, zarówno w Polsce, jak i w innych częściach świata. Kolejnym celem pracy jest przeprowadzenie pierwszego, według stanu wiedzy autora, badania wizerunku parkouru wśród osób trenujących i nietrenujących. Na podstawie wyników ankiety, autor ma również zamiar podjąć próbę stworzenia profilu kognitywnego parkouru, który z kolei może stanowić podstawę dla uformowania jego ogólnej definicji kognitywnej.

Praca składa się z trzech rozdziałów i zakończenia. W pierwszym rozdziale przedstawiona jest geneza powstania parkouru, począwszy od charakterystyki metody naturalnej Georges’a Héberta powstałej na początku XX wieku, przez historię życia Raymonda Belle’a, aż po fakty związane z osobami uznawanymi współcześnie za twórców dyscypliny. Drugi rozdział poświęcony jest wydarzeniom, które nastąpiły po rozpadzie grupy Yamakasi i miały duży wpływ na rozprzestrzenienie się parkouru na świecie. Została tu opisana obecność dyscypliny w mediach i kulturze popularnej, a także działalność firm i instytucji, zajmujących się promowaniem i propagowaniem parkouru. Oprócz tego, w rozdziale tym znajduje się przekrojowy opis zdarzeń, które przyczyniły się do rozwoju dyscypliny w Polsce. W trzecim rozdziale przedstawiona jest metodologia i analiza badań ankietowych, przeprowadzonych w celu zrekonstruowania wizerunku parkouru wśród osób trenujących i nietrenujących. Zaproponowano tu również dwie definicje kognitywne parkouru stworzone na podstawie profilu kognitywnego wynikającego z odpowiedzi respondentów.
Jako że temat pracy jest dość nowy, istotne wydaje się, aby już na tym etapie rzucić na niego nieco światła. W związku z tym, przynajmniej na potrzeby dwóch pierwszych rozdziałów, autor proponuje następującą definicję parkouru, skonstruowaną na bazie wieloletnich doświadczeń zarówno praktycznych, jak i teoretycznych:
Parkour to interdyscyplinarna forma aktywności fizycznej polegająca na ciągłym rozwijaniu swoich zdolności motorycznych i adaptacyjnych poprzez pokonywanie naturalnych bądź sztucznych przeszkód w otaczającej przestrzeni przy wykorzystaniu różnorodnych technik poruszania się, tak aby być w stanie w dowolnej chwili przemieścić się z jednego miejsca w drugie w sposób możliwie najbardziej efektywny.
W tym miejscu warto również wyjaśnić kilka pojęć, którymi posługuje się autor, a które mogą być niezrozumiałe dla osób spoza środowiska parkour:

• traceur (czyt. traser) – osoba uprawiająca parkour (określenie męskie);
• traceuse (czyt. trasyz) – osoba uprawiająca parkour (określenie żeńskie);
• sztuka przemieszczania się – zwyczajowe określenie parkouru wśród trenujących, mające w dwóch pierwszych rozdziałach pracy znaczenie synonimiczne do parkouru, niewartościujące, wykorzystywane w celu uniknięcia powtórzeń.